Feestdagen verkend: Pesach

Vrijdagavond 30 maart 2018 is het Sederavond, het belangrijkste ritueel van Pesach, wat dit jaar duurt tot zonsondergang op zaterdag 7 april. Tijdens Pesach wordt de Uittocht van Egypte herdacht, en dat betekent dat tijdens Pesach de vrijheid wordt gevierd die de Israëlieten tegemoet gingen toen zij vluchtten uit Egypte.

Het verhaal
Nadat Jozef in Egypte was gestorven werden de Israëlieten talrijker in Egypte. De nieuwe farao, die Jozef niet had gekend, was bang dat zij in geval van oorlog tussen Egypte en een ander land, partij voor de vijand zouden kiezen en maakte hen tot slaven. Hij besloot daarnaast om alle pasgeboren jongetjes van het Hebreeuwse volk te laten doden.

Eén baby werd echter verstopt en gevonden door de dochter van de farao. Zij noemde hem Mozes en zorgde voor hem. Toen hij volwassen was, vluchtte hij naar Midian, nadat hij een Egyptenaar had doodgeslagen. In Midian stichtte hij een gezin en had een ontmoeting met God, die hem de opdracht gaf om bij de farao de vrijlating van de Israëlieten te eisen. Dit deed hij, en na de gruwel van de tiende plaag stuurde de farao hen weg.

Terwijl de Israëlieten hun uittocht al hadden aangevangen, was de farao weer van gedachten veranderd en zette een achtervolging in. Bij de Rode Zee waren de Egyptenaren zo dichtbij dat de Israëlieten in paniek waren geraakt, maar door een wonder werd de zee gespleten, waardoor zij door konden lopen. De Egyptenaren werden door water bedolven op het moment dat zij hen probeerden te volgen.

Tijdens hun uittocht hebben door God verschillende wonderen plaatsgevonden waardoor de Israëlieten konden overleven. Toen zij eenmaal bij de Sinaïberg aan waren gekomen, openbaarde God zich aan Mozes en sloot een verbond met hem en de Israëlieten. De Israëlieten zouden aan Hem gehoorzamen, en Hij zou hun God zijn.

Gebruiken voor en tijdens Pesach
Pesach is een feestdag(/week) waarbij men heel zorgvuldig te werk moet gaan. Er zijn veel voorbereidingen voor de rituelen die voorafgaand, en gedurende de week waarin Pesach plaatsvindt in acht moeten worden genomen. Een paar voorbeelden:

• Acht dagen lang mag er geen enkel voedsel dat gist bevat in het huis aanwezig zijn en al zeker niet worden gegeten. Dit betekent dat er geen brood mag worden gegeten, en de meesten laten ook andere graanproducten aan zich voorbij gaan (havermout, bier, pasta, etc.) Er wordt een grote schoonmaak gedaan om zelfs alle kruimels weg te halen.
• De Sederavond is bedoeld om het verhaal van de Uittocht te vertellen. Dit gaat gepaard met het eten van voedsel met een symbolische betekenis. Zo worden bijvoorbeeld bittere kruiden gegeten die symbool staan voor het lijden voor hen die aan slavernij waren onderworpen.
• Het eten van matzot (ongerezen brood) is tijdens de Sedermaaltijd een belangrijk aspect, maar het wordt de hele week gegeten ter herinnering aan de haast waarmee de Israëlieten uit Egypte moesten vertrekken, waardoor zij geen kans hadden om brood te bakken.
• De eerste twee en de laatste twee dagen van Pesach zijn dagen waarop velen zich zullen houden aan dezelfde ‘restricties’ als op Shabbat. De dagen ertussen wordt dit niet gedaan.

De Haggadah
Een Haggadah is een soort gids die mensen door de Seder heen begeleidt. Haggadot bevatten het verhaal van de Uittocht en verschillende zegeningen, gebeden en liederen over bevrijding en vrijheid zelf (Dayenu als één van de bekendste liederen). Daarnaast bevatten ze ook soms fabels, de uitleg van verschillende gerechten op tafel en/of andere rituelen.

Klik hier om Dayenu te luisteren.

Advertisement