Het Nieuwjaar van de Bomen
Zonsondergang vandaag tot zonsondergang morgenavond is het Tu Bishvat, ook wel het Nieuwjaar van de Bomen (Rosh ha’shanah la’ilanot). Deze dag is bedoeld om stil te staan bij de natuur en het vieren van de bomen. Dit wordt gedaan door het planten van nieuwe bomen en door verschillende soorten gedroogd fruit en noten te eten.
De dag valt op de vijftiende van de maand Shvat (het ‘tu’ in ‘Tu Bishvat’ staat voor de numerieke waarde van de letters tet en vav, die samen vijftien maken) en wordt genoemd in de Mishnah als één van de dagen waarop een bepaald ‘nieuw jaar’ begint. In vroegere tijden was het voor de boeren belangrijk om deze dag te onthouden, zodat ze precies wisten wanneer ze hun geoogste fruit naar de tempel moesten brengen om te kunnen worden geofferd als eerste fruit van het vierde jaar. Het was in principe niet meer dan de datum waarop een nieuwe agrarische cyclus zou beginnen te lopen.
Hoe wordt het gevierd?
Later (ongeveer de zestiende eeuw) hebben de kabbalisten van de ‘Verjaardag van de Bomen’ een ritueel gemaakt, wat te vergelijken is met de seideravond van Pesach. Tijdens de Tu-Bishvatseider worden er traditioneel tien verschillende soorten (gedroogd) fruit en noten gegeten, en worden er vier soorten wijn gedronken om het verloop van de seizoenen in een jaar te symboliseren. Vooral amandelen kregen een speciale rol tijdens het ritueel, omdat er wordt geloofd dat amandelbomen de eerste bomen waren die op de grond van Israël groeiden.
Weer een aantal eeuwen later gaven de vroege zionisten een nieuw doel aan deze dag: het planten van bomen om Israël te herbebossen. Dit is een gewoonte die nog steeds bestaat, en waar over de hele wereld gehoor aan wordt gegeven op plekken waar joden leven. Op het moment dat joden niet de optie hebben om een boom te planten in Israël zelf, dan wordt er gedoneerd aan goede doelen die dit voor hun kunnen doen, of hoofdzakelijk als doel hebben zich bezig te houden met de natuurgebieden en bossen in het land.
Tu Bishvat heden ten dage
Vandaag de dag wordt Tu Bishvat belangrijk geacht om ecologisch bewustzijn te creëren, en mensen erbij stil te laten staan dat we goed moeten zorgen voor de aarde. Veel goede doelen gebruiken deze dag om mensen te wijzen op ecologische problemen en organiseren grote evenementen waarbij mensen samen bomen planten. In de kibbutzim wordt de dag gevierd als een agrarische feestdag. Het eerder beschreven kabbalistische ritueel wordt nog steeds uitgevoerd, zowel door religieuzen als seculieren.
Wil je meer weten over Tu Bishvat of wil je een boom laten planten? Klik hier voor meer informatie.
Hebrew in amsterdam 